بررسی استعارۀ تهکّمیّه در غزلیات حافظ
author
Abstract:
در ادب فارسی، هر سراینده یا نویسندۀ توانمندی که از قرآن مایه گرفته‌است، جایگاه برتری به خود اختصاص داده‌است. شمس‌الدین محمد حافظ، به مدد بهره‌جویی از کلام خداوندی و البته دیگر هنرهای ادبی، جزو قله‌های غزل فارسی است. یکی از آرایه‌های بلاغی قرآن که حافظ از آن بهره برده، تهکم یا نزاهه است که در این مقاله به تفصیل بررسی شده‌است. نزاهه یا تهکم از مقولۀ طنز است و در ادب فارسی، جسته گریخته در دیوان شاعران سلف رخ می‌نماید، ولی ویژگی سبکی‌شان نیست؛ زیرا فراوانی زیادی ندارد. در دیوان حافظ، این ویژگی سبکی با بسامد زیاد دیده می‌شود که آیرونی هم نامیده شده‌است.
similar resources
متناقض‌نما در غزلیات حافظ
یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های ادبی شعر حافظ «ایهام» است که شاعر به وسیلة آن توانسته کلام خود را از جذبه‌ای خاص برخوردار و رندانه ظرایف و طرایف را از هر مضمونی بیان کند و در عین حال خواننده را در گزینش بی‌نهایتی از معنا رها سازد. بنابراین توجه بیشتر مشتاقان شعر حافظ به بررسی این شگرد و سایر ترفندهای ادبی مرسوم در بلاغت عصرِ او معطوف شده است. شعر حافظ دارای جذبه‌هایی پنهانی است که او هنرمندانه آنها...
full textبررسی معنی‌شناختی فعل «رفتن» در غزلیات حافظ
رفتن در لغت به معنای حرکت کردن از جایی به جایی دیگر است؛ امّا در زبان فارسی با توجّه به بافت جمله، معانی مختلفی می‌یابد. این پژوهش، معانی متعدّد این فعل را در غزلیات حافظ مورد بررسی قرار می‌دهد و برای تبیین بهتر از نظریه‌ی طرح‌واره‌های تصویری در حوزه‌ی معنی‌شناسی شناختی کمک می‌گیرد. در غزلیات حافظ به جز چند مورد، فعل رفتن اغلب در معنایی غیر از «حرکت فیزیکی از جایی به جای دیگر» به کار رفته است. مفا...
full textبررسی مصادیق زبان تمثیل در غزلیات حافظ
حافظ غزلسرای بنامی است که تاریخ، نام پر آوازهاش را نه تنها در جرگهی شاعران، که در صدر کارنامهی عرفان جهان ثبت کرده است. غزلیات او شرح ایام و لیالی عمری است که در مکاشفهی محبوب و سیر خرابات عرفان گذشته است. پس میتوان گفت او را عارفی، کامل، نه غزل‌سرایی مشهور، و عارف مسلک باشد. وی از مجموعه گرانبهای میراث تجربههای عارفانه به خوبی بهره گرفته و به ظریف ترین شکل ممکن آنها را در اشعار غنایی ...
full textبررسی هنجارگریزی معنایی در غزلیات حافظ
جایگاه بنیادین زبان در ادبیات به عنوان عمده‌ترین وسیلۀ خلق اثر هنری حقیقتی انکارناپذیر است. زبان در آثار ادبی تا آن اندازه متفاوت و دگرگون می‌گردد که همچون زبانی منحصر به فرد مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در این میان، یکتایی زبان غزلیات حافظ و شعریت منحصر به فرد آنها قرن‌هاست که خوانندگان را متحیر کرده است. منتقدان ادبی بسیاری کوشیده‌اند با استفاده از شیوه‌های مختلفِ نقد این یکتایی را توضیح دهند. در...
full textشب قدر در غزلیات حافظ
در این مقاله به شیوه بهره ٠ جستن حافظ از شب قدر پرداخته شده، چه وی بهره هنری یا اندیشه ورزانه از این بن مایه ادبی برده است. نگارنده بر آن است که ذهن خوانندگان گرامی را به این نکته مهم معطوف دارد که شب قدر از دیدگا. حافظ، حال است نه قال. شب قدر قابلیت سالک است نه فاعلیت ممالک، شب قدر رامی دهند و کسب کردنی نیست. همچنین در این جستار وجه تسمیه شب قدر و شان نزول سوره قدر، زمان شب قدر از دیدگاه روای...
full textمتناقض نما در غزلیات حافظ
یکی از برجسته ترین ویژگی های ادبی شعر حافظ «ایهام» است که شاعر به وسیلة آن توانسته کلام خود را از جذبه ای خاص برخوردار و رندانه ظرایف و طرایف را از هر مضمونی بیان کند و در عین حال خواننده را در گزینش بی نهایتی از معنا رها سازد. بنابراین توجه بیشتر مشتاقان شعر حافظ به بررسی این شگرد و سایر ترفندهای ادبی مرسوم در بلاغت عصرِ او معطوف شده است. شعر حافظ دارای جذبه هایی پنهانی است که او هنرمندانه آنها...
full textMy Resources
Journal title
volume 5 issue 2
pages 61- 72
publication date 2016-11-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023